Zmiana dyrektywy dotyczącej ścieków

Zmiana dyrektywy dotyczącej ścieków. Wprowadzenie obowiązku kanalizacji również w mniejszych miejscowościach.

W poniedziałek ( 29.01.2024 ) , negocjatorzy z Rady i Parlamentu Europejskiego osiągnęli wstępne porozumienie dotyczące aktualizacji tzw. dyrektywy ściekowej, której celem jest jej rozszerzenie oraz włączenie aglomeracji z populacją równoważną 1 000 mieszkańców i więcej do obowiązku posiadania systemów kanalizacyjnych.

Zmiany mają na celu modernizację dyrektywy z 1991 roku odnośnie oczyszczania ścieków miejskich, aby lepiej odpowiadała na cele Europejskiego Zielonego Ładu.

Aktualne przepisy wymagają od krajów członkowskich, aby ścieki miejskie z aglomeracji o równoważnej liczbie mieszkańców (RLM) przekraczającej 2 000 były zbierane i oczyszczane zgodnie z minimalnymi standardami UE. Nowe porozumienie rozszerza ten obowiązek na aglomeracje z RLM wynoszącym 1 000 lub więcej, z przesunięciem terminu realizacji z 2030 na 2035 rok, dając więcej czasu na dostosowanie się do nowych wymagań.

W porozumieniu uwzględniono również wyjątki dla mniejszych aglomeracji, które odprowadzają zanieczyszczenia do wód przybrzeżnych, zrzuty w mniej wrażliwych obszarach oraz dla krajów, które niedawno dołączyły do UE, takich jak Rumunia, Bułgaria i Chorwacja. Przewidziano także możliwość stosowania indywidualnych systemów zbierania i oczyszczania ścieków, jeśli budowa sieci kanalizacyjnej nie jest uzasadniona, wykonalna lub opłacalna.

Dodatkowo, ustalono terminy dla krajów członkowskich na opracowanie zintegrowanych planów zarządzania ściekami miejskimi dla aglomeracji z RLM powyżej 100 000 do roku 2033 oraz dla aglomeracji zagrożonych z RLM od 10 000 do 100 000 do roku 2039. Plany te mają być regularnie przeglądane co sześć lat, zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie wody.

Oczyszczalnie ścieków

W zakresie oczyszczania ścieków, Rada i Parlament Europejski postanowiły przedłużyć do roku 2035 wymóg stosowania oczyszczania wtórnego, czyli eliminacji biodegradowalnej materii organicznej z ścieków miejskich przed ich zwolnieniem do środowiska, obejmując wszystkie aglomeracje o równoważnej liczbie mieszkańców (RLM) 1 000 lub więcej. Przewidziano wyjątki dla mniejszych aglomeracji oraz dla krajów, które dołączyły do UE w ostatnim czasie (takich jak Rumunia, Bułgaria i Chorwacja) i które już dokonały znaczących inwestycji w ramach obecnej dyrektywy.

Dodatkowo, współprawodawcy zaktualizowali kryteria i harmonogramy dla oczyszczania trzeciego stopnia (usuwanie azotu i fosforu) oraz czwartego stopnia (eliminacja szerokiego zakresu mikrozanieczyszczeń), ustalając terminy na lata 2039 i 2045. Do tych dat, państwa członkowskie muszą wdrożyć te metody oczyszczania w większych oczyszczalniach ścieków z RLM 150 000 i więcej, z pośrednimi celami na lata 2033 i 2036 dla oczyszczania trzeciego stopnia oraz 2033 i 2039 dla oczyszczania czwartego stopnia.

Jeśli jesteś zainteresowany montażem przydomowej oczyszczalni ścieków, to zachęcamy do kontaktu z Firmą Radmon – +48 609 350 293 Firma montuje przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz modernizuje szamba na terenie: Śląsk, Zabrze, Bytom, Gliwice, Tarnowskie Góry, Opolskie, Strzelce Opolskie, Karchowice, Zbrosławice.

Zgoda została również wyrażona na przedłużenie do 2045 roku wymogów dotyczących oczyszczania trzeciego i czwartego stopnia dla mniejszych aglomeracji z RLM 10 000 i więcej, znajdujących się na obszarach spełniających określone kryteria ryzyka. Wprowadzono wyjątek od stosowania oczyszczania trzeciego stopnia w przypadkach, gdy oczyszczone ścieki są ponownie wykorzystywane do celów nawadniania w rolnictwie, pod warunkiem, że nie zagraża to środowisku ani warunkom sanitarnym.

Współodpowiedzialność

W ramach wprowadzenia zasady „zanieczyszczający płaci” i w celu pokrycia dodatkowych wydatków związanych z oczyszczaniem czwartorzędowym, producenci leków i kosmetyków, których produkty przyczyniają się do zanieczyszczenia ścieków miejskich, będą zobowiązani do pokrycia co najmniej 80% kosztów tego procesu poprzez system rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP).

W tym kontekście, współprawodawcy postanowili dać państwom członkowskim swobodę w decydowaniu o sposobie rozdzielenia pozostałych kosztów.

Współprawodawcy uzgodnili, że sektor oczyszczania ścieków miejskich ma potencjał do znaczącego przyczynienia się do redukcji emisji gazów cieplarnianych, wspierając tym samym Unię Europejską w realizacji ambicji osiągnięcia neutralności klimatycznej. W związku z tym, zalecono, aby do roku 2045 oczyszczalnie ścieków miejskich generowały energię z odnawialnych źródeł energii, opierając się na regularnych audytach energetycznych i ustanawiając stopniowe cele pośrednie. Energia ta może być produkowana zarówno lokalnie, jak i pozyskiwana z zewnątrz, przy czym do 35% energii pochodzącej z niekopalnych źródeł może być nabywana z zewnętrznych dostaw. Ten procent odnosi się wyłącznie do ostatecznego celu.

Polskie problemy ze ściekami

Pomimo znacznych inwestycji w rozwój infrastruktury wodno-ściekowej, polskie jednostki samorządu terytorialnego napotykają trudności w spełnieniu wymagań określonych w dyrektywie ściekowej. Na początku roku 2022, Komisja Europejska skierowała przeciwko Polsce sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE za nieprzestrzeganie dyrektywy.

Komisja podkreśliła, że Polska miała obowiązek w pełni stosować się do dyrektywy już od roku 2015, jednak ponad 1000 aglomeracji w kraju nie miało wdrożonego systemu zbierania ścieków miejskich. Dodatkowo, w 415 aglomeracjach położonych na terenach szczególnie wrażliwych, nie zaimplementowano wymaganego, bardziej rygorystycznego procesu oczyszczania ścieków.

W reakcji na te oskarżenia i w obliczu groźby nałożenia na Polskę kar finansowych, w lipcu 2022 roku wprowadzono nowelizację Prawa wodnego oraz innych ustaw, która przewiduje nałożenie administracyjnych kar pieniężnych na gminy w aglomeracjach, które do końca 2027 roku nie dostosują się do wymogów dyrektywy 91/271/EWG.

Te wymogi obejmują między innymi utworzenie sieci kanalizacyjnej, która zbiera co najmniej 98% ładunku zanieczyszczeń z danego obszaru oraz zapewnienie, że proces oczyszczania ścieków spełnia określone standardy.

Jeśli jesteś właścicielem szamba i poszukujesz firmy zajmującej się wywozem szamba zachęcamy do kontaktu z Firmą Kamra-Trans – +48 500 208 999

Wysokość potencjalnych sankcji będzie zależała od skali naruszeń i będzie obliczana jako wielokrotność kwoty 200 zł za każdą równoważną liczbę mieszkańców (RLM), co jest zgodne z metodą stosowaną przez Komisję Europejską przy ustalaniu kar za nieprzestrzeganie dyrektywy 91/271/EWG.

Autor: Małgorzata Paprocka